EN

SR

Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë menaxhon projektin e financuar nga BE-ja “Mbështetje për Njohjen e Kualifikimeve Profesionale” 

projekti dyvjeçar i asistencës teknike, i zbatuar nga WEglobal.        

OBJEKTIVAT

HARMONIZIMI

i kuadrit legjislativ dhe rregullator për njohjen e kualifikimeve profesionale, dhe strukturim institucional

NDËRTIMI I KAPACITETEVE

të institucioneve publike dhe private për të zbatuar njohjen e kualifikimeve profesionale

DUKSHMËRIA MË E MADHE

e kualifikimeve profesionale dhe rritja e ndërgjegjësimit të njohjes

REZULTATET E PRITURA TË PROJEKTIT

Tregu i Brendshëm është themeli i Bashkimit Evropian. Një territor pa kufij të brendshëm ose pengesa rregullatore për lëvizjen e lirë të mallrave, shërbimeve, kapitalit dhe njerëzve, i njohur gjithashtu si katër liritë themelore. Një Treg i Brendshëm/Unik që funksionon mirë stimulon konkurrencën, ndihmon tregtinë, përmirëson efikasitetin dhe rrit cilësinë.

Një nga mjetet më të rëndësishme që BE përdor për të promovuar dhe forcuar Tregun e Brendshëm është harmonizimi i rregullave në nivelin e BE-së, si p.sh. Direktiva për Shërbimet 123/06/EC dhe Direktivat për Kualifikimet Profesionale 36/05 dhe 55/13/EC. Është jetike që Shtetet Anëtare të BE-së (SA) të nxisin zhvillimin e ekonomisë së shërbimeve dhe të përdorin më mirë potencialin e Tregut të Brendshëm për Shërbimet, pasi ato përfaqësojnë 2/3 e ekonomisë së BE-së dhe kontribuojnë për rreth 90% të krijimit të vendeve të punës.

Një pjesë e rëndësishme e detyrimeve që rrjedhin nga Marrëveshja e Stabilizim-Asociimit (MSA) midis Kosovës dhe BE-së është Njohja e Ndërsjellë e Kualifikimeve Profesionale (MRPQ), që është pjesë e Kapitullit 3 të të Drejtës për të ngritur një biznes dhe lirinë për të ofruar shërbime. MSA është dokumenti kryesor ligjor për marrëdhëniet midis Kosovës dhe BE-së.
Lexo më shumë

Audienca kryesore

E Synuar e projektit 

Përfituesi KRYESOR:

  • Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit
  • Divizioni për Profesionet e Rregulluara
  • Departamenti Ligjor
  • Pika Kombëtare e Kontaktit në të ardhmen

Përfituesit Tjerë Relevant:

  • Këshilli Shtetëror për Profesionet e Rregulluara
  • Ministria e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregëtisë
  • Departamenti i Tregtisë/Shërbimeve dhe Departamenti Ligjor
  • Ministritë e linjës
  • Odat Profesionale (Mjekë, Stomatologë, Infermierë dhe Mami, Farmacistë, Veterinerë, dhe Arkitektë)
  • Agjencia për Barazi Gjinore

Lëvizshmëria e përkohshme

Profesionistët mund të ofrojnë shërbimet e tyre në një shtet anëtar në baza të përkohshme dhe të kohëpaskohshme nga selia në vendin e tyre.

Vendi i destinacionit mund të kërkojë një deklaratë paraprake, por ata nuk duhet të kalojnë nëpër procedurat e njohjes.

Kjo nuk zbatohet për profesionet që kanë implikime në shëndetin dhe sigurinë publike, për të cilat shtetet anëtare mund të kërkojnë njohjen paraprake të kualifikimit të tyre sipas nenit 7(4) të Direktivës.

VENDOSJA E PËRHERSHME

Direktiva parashikon tri sistemet
e njohjes së kualifikimeve:

  • Njohja automatike për profesionet, kushtet minimale të trajnimit të të cilave janë të harmonizuara deri në një masë në nivel të BE-së: mjekë, infermierë përgjegjës për kujdesin e përgjithshëm, stomatologë, veterinerë, mami, farmacistë dhe arkitektë
  • Njohja automatike për disa profesione bazuar në përvojën e tyre profesionale: profesionistë në zeje, tregëti dhe industri
  • Sistemi i përgjithshëm për profesionet të cilat nuk mbulohen nga sistemi i njohjes automatike bazohet në parimin e njohjes reciproke të kualifikimeve.

Sistemi i përgjithshëm zbatohet gjithashtu për profesionet e tjera të rregulluara ku qasja i jepet çdo individi që mund të dëshmojë se ai/ ajo është plotësisht i/e kualifikuar në vendin e tij/saj. Megjithatë, nëse autoritetet e vendit pritës gjejnë dallime domethënëse midis trajnimit të marrë në vendin e origjinës së individit dhe atij që kërkohet për të njëjtin aktivitet në vendin e tyre, ato mund t’i ofrojnë individit zgjedhjen për një periudhe përshtatjeje ose një test të aftësisë. Përvoja profesionale e aplikantit duhet të merret në konsideratë kur merret parasysh vendosja dhe shtrirja e masave të tilla të kompensimit. 

Qasje e pjesshme

  • Direktiva prezantoi parimin e qasjes së pjesshme në një profesion ku aktivitetet e mbuluara nga një profesion i rregulluar ndryshojnë nga një vend në tjetrin.
  • Kjo mund të jetë e dobishme për profesionistët që punojnë në një sektor të mirëfilltë të ekonomisë që nuk ekziston si profesion më vete në shtetin anëtar në të cilin dëshirojnë të lëvizin.

Kontrollet gjuhësore

  • Direktiva lejon vendet pritëse të kryejnë kontrolle sistematike gjuhësore vetëm për profesionet që kanë implikime në sigurinë e pacientit.
  • Kontrollet gjuhësore duhet të bëhen vetëm pasi vendi pritës të ketë njohur kualifikimin, duhet të kufizohet në njohjen e një gjuhe zyrtare ose administrative të vendit pritës dhe duhet të jetë proporcionale me profesionin që do të ushtrohet

Karta profesionale evropiane

  • Direktiva, e ndryshuar me Direktivën 2013/55/BE, parashikon mundësinë e krijimit të një karte profesionale evropiane (KPE) për profesionet e përzgjedhura. Kjo u mundëson profesionistëve të njohin kualifikimet e tyre më thjeshtë dhe më shpejt nëpërmjet një procedure të standardizuar elektronike. Karta bazohet në përdorimin e Sistemit Informativ të Tregut të Brendshëm (IMb) dhe lëshohet në formën e një certifikate elektronike.
  • KPE tashmë është zbatuar në valën e parë për infermierët përgjegjës për kujdesin e përgjithshëm, fizioterapistët, farmacistët, guidat malore dhe agjentët e pasurive të paluajtshme.

Qasje në informacionin dhe procedurat online

  • Shtetet anëtare duhet të vënë në dispozicion të gjithë informacionin mbi njohjen e kualifikimeve për të gjitha profesionet e rregulluara përmes pikave të vetme të kontaktit.
  • Profesionistët duhet të jenë në gjendje të kryejnë procedurat dhe formalitetet e mbuluara nga Direktiva online nëpërmjet pikës së kontaktit të vetëm ose autoriteteve përkatëse përgjegjëse për profesionin.
  • Qendrat e asistencës në çdo shtet anëtar duhet të ofrojnë këshilla dhe ndihmë për rastet individuale.

This Landing Page was created and maintained with the financial support of the European Union. Its contents are the sole responsibility of project and do not necessarily reflect the views of the European Union.